Tartar (diş taşı) ağız sağlığı için olmazsa olmaz, kesinlikle yapılması gereken bir temizliktir. Genel anlamda tartar, ağızda oluşan ve biriken plağın giderilmemesi sonucunda meydana gelen minerallerdir. Ağızda biriken tartar ciddi problemlere neden olabilir. Tartarın birikmesi ağız sağlığını tehdit eden durumlara yol açabileceği gibi temizliği de evde dahi yapılabilmektedir. Ancak tartarın oluşmasının sebepleri ve çözümü açısından bu temizliğin diş hekimi kontrolünde yapılması daha güvenlidir.
Tartar oluşumununda diş hekimi tarafından temizlik yapıldığı takdirde dişler daha sağlıklı bir hal alır. Diş hekimi tarafından yapılan profesyonel temizleme işleminin ilk adımında tartar kazınır. Çoğunlukla ultrasonlu cihazların kullanımıyla temizleme tamamlanır. Tartarın diş hekimi tarafından temizlenmesinin tüm adımları önemlidir ancak temizleme işleminin pratik ve hatasız olması çok daha mühimdir. Bir sonraki adımda tartardan arınan diş parlatılır ve pürüzsüz bir hale getirilir. Parlatma işlemi yapılırken dişlerde kalan diğer plaklar da uzaklaştırılır ve dişin daha sağlıklı ve parlak bir görüntü kazanması sağlanır. Bu işlem sayesinde diş daha estetik bir görüntü kazanır. Tabii bunun yanında bu işlem dişlerin olası plak oluşumlarına karşı korunmasına da yardımcı olur.
Dişler tam anlamıyla tartar ve plaklardan arındırıldıktan sonra diş hekimi tarafından hastaya çeşitli tavsiyeler ve uyarılar yapılır. Tartar temizleme işleminin ne sıklıkla tekrarlanması gerektiği konusunda öneride bulunur. Tartar temizliği, günlük ağız ve diş bakımına fayda sunmaktadır. Ancak dişlerin genel anlamda düzenli olarak özellikle florür içeren bir diş macunu ile fırçalanması, diş ipi ve gargara kullanımının aksatılmaması çok önemlidir. Diş hekimi tavsiye olarak günlük ağız bakımına yardımcı olması için plakların uzaklaştırılmasına yardımcı olduğu klinik olarak kanıtlanmış olan sodyum bikarbonat içeren bir diş macununun kullanılmasını önerebilir. Bu tavsiyelere ve uyarılara kesinlikle dikkat etmek gerekmektedir. Aksi takdirde tartar oluşumu yeniden meydana gelebilir.
Tartar Oluşumunun Belirtileri Nelerdir?
Tartar adı verilen bu bu birikintiler, yoğun bakteri içerir ve sertleştiği için fırçalamayla çıkmaz. Bunun sonucunda diş etlerini tahriş eder. İltihaplanmaya, kanamaya ve sonunda diş eti hastalıklarına neden olur. Tartar, diş eti çizgisinin altında görülmeye başladığında kanamaya neden olabilecek kabarık şişliklere neden olabilir. Bu ise çeşitli iltihaplara neden olur. Diş eti çizgisinin üzerindeki tartar birikintisi sarı veya bronz renktedir ve uzaklaştırılmadığında daha da büyüyebilir. Yalnızca diş hekimi uzmanları, dişlerdeki tartar birikintisini tartar temizliği adı verilen bir işlemle başarılı bir şekilde uzaklaştırabilir. Oluşan tartar birikintisi gözle rahatlıkla görülebilir. Bu yüzden zaman zaman dişleri kontrol etmekte fayda vardır. Genellikle arka dişlerde ortaya çıktığı için iyi bakmak gerekir. Bu yüzden gözle rahatlıkla görüleceği gibi bunun dışında çeşitli ağrılar ve hafif bir ağırlık hissi dışında bir belirtisi yoktur.
Tartarın Ağız Sağlığına Etkisi Nedir?
Tartarın ağız sağlığında yol açabileceği bir çok problem vardır. Bu problemlere bakıldığında ise diş etinde iltihap, apse gibi sorunlara neden olabileceği ve dişlerde çürümeye yol açabileceği görülmektedir. Diş eti çizgisinde ve dişlerde tartar birikmesi durumunda plakların yapışması kolaylaşır. Çünkü tartar ağızda, dişlerde ve diş etlerinde daha pürüzlü ve yapışkan bir zemin oluşmasına neden olur. Gözenekli bir yapısının olmasından dolayı, ağızda oluşan lekeleri emmesi gibi bir problem ile de karşılaşılır. Bu yüzden dişlerinde tartar olan kişilerin çay, kahve ve sigara tüketiminin fazla olması halinde; tartarda karartı olduğu görülebilmektedir.
Tartar Temizliği Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tartar temizliği yaptırıldıktan sonra 2 saat boyunca herhangi bir yiyecek veya içecek tüketilmesi kesinlikle sakıncalıdır. Temizliğin ardından 2 saat geçtikten sonra dahi 24 saat boyunca sıcak veya soğuk maddeler tüketilmemelidir. Tartar temizliği sonrasında diş etleri hassaslaşabilir. Ancak bu normal bir durumdur. Diş etlerinde sızıntı olabileceği için birkaç gün sıcağa ve soğuğa karşı bir hassasiyet yaşanabilmektedir. Diş etlerinde oluşan şişliklerden rahatsız olunması durumunda; buz torbası dıştan şişliğin olduğu yere tutulabilir. Bu ise şişliğin hızlıca inmesine ve rahatlamaya yardımcı olmaktadır.
Ağrıları önlemek için ağrı kesici alınmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Ilık su ve tuz karışımı ile gargara yapmak da bu soruna iyi gelebilmektedir. Tartar temizliğinin hekim kontrolünde ve önerisine göre aksatılmadan yapılmasına devam edilmelidir. İşlemden sonraki ilk günlerde kanama olması durumunda ise korkulmamalıdır. Düzenli olarak diş hekimine kontrol için gidilmelidir. Bunun için 6 aylık periyotlar uygundur. Diş etlerinde temizlik sonrasında da iltihap görülmesi durumunda, tekrar tartar temizliğinin yapılması gerekmektedir.
Tartar Oluşumunu Evde Engellemek İçin Ne Yapılmalıdır?
Tartar oluşumunu engellemek için evde uygulanabilecek yöntemler bulunmaktadır. Bunun için tartar temizliği için bir rutinin belirlenmesi gerekmektedir. Plağın sertleşmesini önleyecek olan bu rutin ile beraber tartar oluşumu engellenebilmektedir. Yumuşak kıllı bir diş fırçası ile dişlerin temizliği sağlanabilmektedir. Bu rutini gün içerisinde 2 kere yapmak yeterli olabilmektedir. Ayrıca diş fırçası; diş ve diş etinin bütün yüzeylerine erişmekte zorluk yaşamaktadır. Bu yüzden erişemediği noktalar için diş ipi kullanılmalıdır. Diş ipini kullanamayacak kadar diş eti hassasiyeti olanlar, diş arası fırçalarını da kullanabilmektedirler. Bu işlemler uygulanmadan önce ise mutlaka bir diş hekimine danışılması gerekmektedir. Tartarın evde engellenememesi durumunda bir diş hekiminden yardım alınması ve tartarın temizletilmesi gereklidir.
